P. Angelicus Maria Myller P. Angelicus Maria Myller, “Ordens der Diener Unser Lieben Frauen, Bohmischer” emirindeki bir Alman keşişdir. 1718 yılında, Kudüs’e yaptığı hac yolculuğunda Ege adalarından geçti ve bir çoğunda karaya karaya çıkarak adalılarla konuştu. 1726 yılında Viyana ve Nurmberg’de “Peregrinus in Jerusalem” adıyla seyahat anılarını yayınladı. Bu çalışmanın diğer baskıları 1729 ve 1735 yıllarında yapıldı. “Peregrinus in Jerusalem” Viyana, Nürnberg 1735. “1 Temmuz 1735 günü şafakla birlikte Episkopi (Tilos) adasını ve güneşin batışında da Gyali adasını geminin iskele tarafında gördük. Stanthio adası 15 mil ötemizde uzanıyordu. 2 Temmuz günü adanın limanına ve Stanthio şehrine yaklaştık. Öğle yemeğinden sonra biz kaptanla birlikte karaya çıktık ve bize istekli bir biçimde etrafı gezdirmeyi teklif eden bir Fransız’la karşılaştık. Bu adada yaşayan bir Rum bayanla evlenmiş biraz yaşlıca bir kişiydi. Bize kim olduğumuz ve nereden geldiğimizi sormadan bizi şehre götürdü. İlk durağımız bu adamın eviydi ve evde bize her türlü meyve ile ada yerlilerinin yapmış olduğu harika şaraplar sundular. Daha sonra bizi şehir içinde ve dışındaki gezilecek yerlere götürdüler. Bunlardan biriside o zamanlarda adanın valisi olan Türk denizcisi Janum Coscia’nın bahçesiydi. Bahçede meyveli ağaçlar, çiçekler, süs bitkileri ve pınarlar vardı. Daha sonra bize şehirde Türk camisine son derece yakın devasa bir çınar gösterdi. Bu çınarın altında oturup bir şeyler yiyip içebileceğiniz masa ve oturaklar vardı. Bir defasında bir paşa bu ağacın dalları altında 1’500 kişiyi misafir etmiş. Ada fazla büyük değil ancak deniz kıyısında küçük bir tepe üzerinde güçlü kuleleri olan bir kalesi var. Kale Türklerin kontrolünde ancak hem Müslümanlar hem de Rumlar birlikte yaşamakta. Daha önceleri kalenin Rodoslular tarafından işgal edildiği söyleniyor. Gördüğümüz tüm eski evlerde taş üzerine işlenmiş şövalye armaları var. Ticaret son derece az ve nadiren Mısır İskenderiye limanına az miktarda şarap ve üzüm ihracı iki Fransız tarafından yapılıyor. Kosmodraflara göre Stanthio adasının eski adı farklıydı. Ptolemy “Co”, Strabo “Cos ve Coa”, Stephanus “Coos ve Ceos”; Pliny “Nymphaea”, Bellon[1] “Stanco”, Bordone ve Sophiano[2] ise “Lango” demişlerdir. Meropis ve Caris adları da kullanılmış olmakla birlikte Türkler adaya İstence demişlerdir. Büyük antik tarihçiler adanın verimliliği bitkileri ve harika meyvelerinden övgüyle bahsetmişlerdir. Tüm büyük doktorlar tıp biliminin öncüsü kabul edilen Hippocrates’ten ötürü adaya saygı duymaktadırlar. İstence adası aynı zamanda resim ustası Apellis’in doğum yeri olmasıyla da ünlüdür. Ada 30 km uzunluğunda ve 12 km genişliğindedir.” [1] Pierre Belon. Fransız doktor ve doğa bilimci. 1546-1549 yılları arasında Yunanistan’da geziler yapmıştır. 16 yüzyıl gezginleri arasında önemli bir yere sahip olan bu önemli şahsiyet Yunanistan’daki Türk dönemini aydınlatan gerçekten bir hazine bırakmıştır. 1553 yılında Paris’te bastığı kitap tarih kitabının adımı “Les observations de plusieurs singularites et choses memorables trouvees en Greece…” [2] Nikolaos Sofianos. Korfulu akademisyen ve coğrafyacı. 1540 yılında “Yunanistan’ın Tanımı” isimli kitabı yayınladı. | |
