Magazine “The Illustrated London News”

Aylık olarak yayınlanan ve dünyanın farklı bölgelerini anlatan “The Illustrated London News”’ın 30 Nisan 1836 tarihinde yayınlanan 245. sayısında, Hipokrat çınarı ve alanı hakkında detaylı bir yazı ve baskı gravür yayınlanmışdı.

“The Illustrated London News”

Londra, Sayı 245 (30 Nisan 1836).

 “Şehrin belki de tüm adanın en görülmeğe değer yeri Pazar ve buradaki meşhur çınar ağacıdır. Bu ağacın tüm dünyadaki türleri içersinde en büyüğü olduğu söylenmektedir. 1815 yılında Bay Turner ağacın gövde çevresini ölçmüş ve yaklaşık 33 fit ve dallarının bir uçtan diğerine 37 adım geldiğini söylemiştir. Bu ağaç neredeyse tüm meydanı kaplamaktadır.

Dr. Clarck’a[1] göre bu önemli ağaç dalları ile 40 dükkanı kaplamaktaydı. Bununla birlikte neredeyse denize varacak kadar büyük bir dal granit sütunlarla desteklenmesine rağmen içi çürüyerek düşmüştür. Bu kayıp tabiî ki ağacın güzelliği ve büyüklüğüne önemli zarar vermiştir. Ancak diğer dalları adada bolca bulunan mermer ve granit sütunlarla desteklenerek yatay olarak uzun mesafelere uzar. Ağacın dış kabuğuna bakarak bu desteklerin ne kadar önce konulduğu konusunda fikir yürütebiliriz. Bu desteklerin uçları ağaç ve sütunlar birbirini destekliyor gibi yıpranmıştır. Hatta dallar yukarı doğru yön değiştirdiğinde bazı sütunları yukarı çekmiş de olabilirler…”

[1] Edward Daniel Clarke. Cambridge’li İngiliz doktor. 1779’dan 1804’e kadar Avrupa’nın tamamına yakın kısmını gezmiştir. Gezisiyle ilgili anılarını yazdığı kitap büyük ebatta yedi ciltten oluşmaktadır ve 1810 ile 1822 yılları arasında yayınlanmıştır. Kitabın 2, 3 ve 4. ciltleri Yunanistan bölgesinden bahseder. Kos’la ilgili olarak dev çınar ağacından bahseder ve ağacın yıpranmış olmasına rağmen adada halen önemli bir yere sahip olduğunu söyler. Clarke adanın içlerine doğru ilk gezintisi esnasında kaplumbağanın çok değer verilen bir yemek olduğunu görmüştür. Geminin kaptanı bunları açarak çok lezzetli olduğunu söylediği yumurtalarını çıkarmıştır. Kaplumbağa kargosunun tamamı İstanbul’daki pazara gönderilmiştir. Adanın Fransız elçisi Kos’tan bir tüccarın Patnos manastırında okuyan oğluna bırakmayı düşündüğü için satmaya yanaşmadığı yazma koleksiyonu olduğu hakkında bilgilendirmiştir.